Antigua - Copán (Honduras)                   voor het laatst bijgewerkt op:  22-02-2022

dag 3

zaterdag 14-12

op weg naar Copàn

Ontbijt achter in de bakkerij: dat smaakt!

We staan bijtijds op: we moeten wel, want er staat veel op het programma. De wekker staat dus net vóór zevenen en na het ochtendritueel gaan we om zeven uur de deur uit. Volgens aanwijzingen van Rob moeten we 50 meter naar rechts, de straat oversteken en dan is er aan de linkerkant een zaakje open om te ontbijten.
De enige die we vinden is een bakkerij, met inderdaad in een achterkamer een 'eetruimte' met 12 stoelen. De man is erg verbaasd, heeft alleen brood en gebak en dus halen we het enige lichtbruine 'brood met krenten' uit z'n vitrine. Enkele mede-reizigers ontfermen zich ook nog over wat zoet gebak en dan is hij al bijna door zijn voorraad heen ;-((
We gaan zitten en krijgen er koffie bij, die hij meteen is gaan zetten. We snijden het brood, doen er de jam op die zijn vrouw ons in een potje presenteert en genieten. Hij heeft ook een 'specialiteit': een soort gebak/broodje in de vorm van visjes en vogeltjes, met 'melkpoederversiering'. Veel andere keus was er niet: dus deze hebben we ook maar genomen: kurkdroog, maar later in de bus horen we van Rob dat we deze baksels in de koffie (of thee) hadden moeten dopen. Wat hij ons ook vertelt, is dat we toch bij de verkeerde zaak hebben gezeten. We hadden twee panden eerder naar binnen gemoeten, maar ja: die goeie man was te laat en had de luiken er nog voor.

Het eerste deel van onze rondreis beschikken we over luxe vervoer: een eigen busje voor negentien personen, waar we met elf reizigers + reisleider van gebruik maken. Onze chauffeur is Benedicio. Pas vanaf Caye Caulker zullen we met openbaar vervoer verder reizen.

Met politiebegeleiding rijden we naar Honduras

Om acht uur vertrekken we richting Honduras. Daar gaan we naar Copán, de enige Maya-site die ze er hebben.
Onderweg stoppen we tegen half twaalf bij een luxe hotel Atlantico, met zwembad. Daar ervaren we wat vakantie houden is: lekker baantjes trekken en dan afsluitend een lunch. Het is hier echt een tropisch zwemparadijs, waar de rijpe kokosnoten aan de bomen zó voor het grijpen hangen.

We vervolgen onze tocht, maar krijgen onderweg politiebegeleiding. In verband met recente overvallen op toeristenbussen rijdt er een politiewagen achter ons. Als deze de ''grens van zijn district'' heeft bereikt, staat er alweer een volgende patrouille klaar die een stuk met ons meerijdt. Passeert een busje een patrouille, dan moet er door hand opsteken worden aangegeven dat alles goed is (en nu maar hopen dat de 'boeven' dit niet lezen ;-))

Geld wisselen is een heel gedoe

Overigens blijken het niet alleen 'banditos' te zijn die ons busje ophouden: tot twee keer toe staat er een paard op de weg (gangen zijn hier nergens te zien en je moet als paard toch ergens gaan staan).

Bij de grens met Honduras krijgen we de kans geld te wisselen, maar eerst gaat reisleider Rob samen met Léon -die alle paspoorten beheert- stempels halen. Dat is een heel gedoe: er moet eerst een briefje worden ingevuld met alle namen en paspoortnummers. Dat schuif je vervolgens, voorzien van enige pecunia (Q 100), onder het loket door de gleuf en vervolgens wordt er driftig gestempeld. Gelukkig kent Rob het klappen van de zweep, dus hebben we geen verder oponthoud of controle: we mogen door. Echter niet in het busje: wij moeten lopend de ongeveer vierhonderd meter naar de volgende grens overbruggen.

Daar bevinden zich weer twee loketten: bij loket 1 schrijven we uit en -echt vlak ernaast- bij loket 2 schrijven we in, uiteraard weer tegen betaling van dollars. Daarna volgt pas het busje. Voorbij de tweede slagboom mogen we dan weer instappen, maar eerst komen de (geldhandelaren) als vliegen op de stroop af. Je merkt er overigens een duidelijke rangorde: als er één -met toestemming van Rob- geld mag wisselen, komt er een vast groepje 'hulphandelaren' omheen en de rest moet opkrassen.
 

We rijden verder en komen aan bij hotel Paty, hoewel ze hier blijkbaar moeilijk een keuze kunnen maken: soms schrijven ze zelf Patty.

Eenvoudige kamers, maar het ziet er keurig verzorgd uit. We tanken eerst even bij op de 'galeria': benen gestrekt op een tweede stoel, met fris water en een boek onder handbereik.

's Avonds gaan we eten bij 'Vamos a ver', waar een Nederlands stel de scepter zwaait. Het restaurant heeft een goede kwaliteit eten, een gezellige tuin en vlotte bediening. We drinken er nog koffie, nemen een serveza en dan lopen we door spaarzaam verlichte straten terug naar Paty. Tijd voor het ene oor.  

dag 4

zondag 14-12

De Maya-site
in Honduras

De Quetzal, nationale vogel van Guatemala

We bezoeken de site van Copán

Vandaag staat het eerste bezoek aan een Mayacomplex op het programma. Dat betekent weer vroeg opstaan en naar Vamos wandelen voor het ontbijt. In één woord: heerlijk!

We kunnen het lopend af naar de site van Copán, want het is maar een klein eindje. Ooit was hier een grote Indiaanse stad gevestigd, die haar bloeiperiode kende tussen 465 en 800 na Christus. Nog steeds is niet bekend waarom deze beschaving rond 900 na Christus plotseling instortte.

De overblijfselen zijn echter niet gering; piramides, tempels, balspelplaatsen en de uiterst boeiende 21 stèles. De drie meter hoge afbeeldingen in steen zijn uniek in hun soort: afbeeldingen van figuren en dieren en koninklijke portretten met inscripties van geboortedata, huwelijken en overlijdensdata.

Bij de poort wacht Juan ons op, een heel enthousiaste Hondurees die afstamt van de Indianen. Hij kan ons precies vertellen wat zich hier vroeger heeft afgespeeld en laten zien en toelichten wat er nu van over is.

Na een korte algemene uiteenzetting lopen we samen met hem het terrein op. Hij pakt een stukje schors met mos begroeid en begint erop te kauwen: de kauwgom van de Maya's. Dit blijkt vooral goed te zijn tegen maagproblemen. Juan wijst ons ook op de Acacia: de trouwboom van de maya's. Als een jongen verliefd was, plukte hij van deze boom en bloem en gaf die aan zijn geliefde. Hoe meer vruchten er aan die boom zaten, des te meer kinderen er verwacht konden worden (gelukkig niet evenveel als er vruchten aam de boom hangen, zo stelt hij ons gerust). 

Het getal 13 blijkt het geluksgetal van de Maya's te zijn: ze hadden dan ook 13 goden.

Stèle Conejo 18 is nog het meest in tact
Een van de meest intacte stèles is Conejo 18. Ook zeer de moeite waard is de hiëroglyfentrap, een van de spectaculairste schatten van Copán, 72 treden overdekt met inscripties. Je kunt hier overigens ook goed zien welke invloed weer en wind op de overblijfselen hebben. Daarom zie je boven een aantal restanten een afdak, dat nog enige bescherming kan bieden. Er wordt nu veel gerestaureerd, wat je ook ziet aan de stukken steen in afwijkende kleur. Men probeert dit restauratiewerk namelijk niet 'te verdoezelen'', maar maakt het duidelijk zichtbaar. De restauraties worden uitgevoerd met steun van Japan, dat de modernste technieken inzet.

Zo zijn er satellietfoto's gemaakt, om later alles weer precies te kunnen terugplaatsen. Bovendien maakt men foto's van alle gevonden restanten, die in de loop der eeuwen flink door elkaar zijn gehusseld -Juan vergelijkt het met scrumbled eggs- waarna de delen met computerhulp aan elkaar worden gepast.

Een beetje vreemd en verwarrend en onlogisch is het wel: Copán Ruinas is niet de aanduiding voor de archeologische zone, maar de naam van het dorpje bij de ruïnes. Het is een prettig, historisch plaatsje met smalle straatjes, lage huisjes in Spaans-koloniale bouwstijl en de onvermijdelijke centrale plaza. In het kleine archeologisch museum aan het plein kunt u kennismaken met enkele kunstschatten van Copán. Met de toenemende belangstelling voor de ruïnes is ook het belang van het dorp als uitvalsbasis toegenomen. Daarom verrezen er uitstekende hotels in verschillende prijsklassen en aardige restaurants. Van massatoerisme is echter geen sprake. Het bezoekersaantal van Copán is niet te vergelijken met dat van de beroemde Mayasteden in Mexico. In het dorpje kun je het rustig een paar dagen uithouden om de omgeving te bekijken of uit te rusten. Het gebied is goed geschikt om tropische vogels te observeren en er zijn watervallen en warme bronnen in de omgeving. Voor een bezoek aan de ruïnes raden wij u aan voldoende tijd uit te trekken. De twee uurtjes die voor Copán zijn gereserveerd in het programma van de meeste Guatemalteekse touroperators, zijn echt te weinig en zonde van de lange reis. De ruïnes liggen 1 km buiten het dorp en zijn lopend over een prettig wandelpad langs de weg te bereiken, langs overwoekerde ruïnes die op natuurlijke heuveltjes lijken. Aan het wandelpad staat stèle 6, een voorproefje. Hierop is de 12de vorst uit de Copán-dynastie afgebeeld, Rook-Jaguar, met een prachtige hoofdtooi. Uit de hiëroglyfen op de achterkant konden de experts kunnen opmaken dat deze stèle in het jaar 682 postuum voor de vorst is opgericht. Langs het pad staat ook stèle 5 met een altaar. Onbekend is welke vorst hier is vereeuwigd.

In het vogelpark krijgen vooral de papegaaien aandacht

Nadat we hebben geluncht, splitst de groep zich. Een deel gaat naar de warmwaterbronnen, terwijl wij achterin een pick-uptruck stappen om ons net als de lokale bevolking -staand in het achterbakkie- te laten vervoeren naar een vogelpark. Dit is pas twee weken geleden geopend en wij zijn dus een van de eerste bezoekers.

Bedrijfsleidster Anna geeft ons zelf een rondleiding en de eigenaar zet ons uitvoerig op de foto. Die gaat hij namelijk gebruiken in een folder over het park. Het is erg mooi opgezet. De kooien zijn goed in het landschap ingepast en de dieren hebben flink de ruimte. Bij het -nu nog lege- infocentrum krijgen de bezoekers als ze dat willen een papegaai op de hand.

Annemiek is er bijna niet weg te slaan!
We brengen hier een flinke tijd door en gaan dan terug met de tuktuk: een bewijs dat ook in Honduras het toerisme als bron van inkomsten is ontdekt. Je kunt hierdoor snel van de ene naar de andere kant en het verschaft werk.

Masseuse Tonna weet van wanten

We wandelen samen met Rob door het stadje en worden getroffen door de schoonheid van een bloem in het parkplein. Rob laat ons zien waar Tonna woont, de masseuse waaraan een aantal van ons een bezoek zal brengen. Loes gaat als eerste naar binnen en ik volg een half uurtje later. Een geweldige ervaring: Tonna is klein van stuk, maar heeft kracht in de handen waar je U tegen zegt.

Als ik van alle kanten ben gekneed -en lekker opgeknapt- spoed ik me -het regent- naar Twisted Tanaya, een wat luxer restaurant waar Loes al van een wijntje zit te genieten. We zitten boven, met zicht op de keuken en 'uitzicht' op de straatjes: er zijn namelijk maar twee muren en de rest is open.

De entrada is uiensoep: met werkelijk overheerlijke toast, gebakken in olijfolie. Daarna hebben we voor de pasta gekozen. De wijn is duur (Q 50), dus de rekening loopt op tot Q 500. In Europese ogen nog niet veel, maar duurder dan de meeste andere gelegenheden hier.
Het is nog redelijk vroeg, dus sluiten we ons bij ViaVia aan bij en ander deel van de groep. Hier praten en drinken we gezellig nog een tijd, en lopen dan weer over het centrale plein terug naar Paty. 

dag 5

maandag 14-12

Op weg naar Livingston

De vlag van Belize

Quirigua is onze volgende Maya-site

We laten Copán al weer vroeg achter ons, nadat we Vamos weer een heerlijk ontbijt hebben laten serveren. Nog geen kwartier later (het is pas tien voor negen) echter slaat het noodlot toe: de gaskabel reageert niet goed, zodat de bus in slowmotion over de weg gaat. Bij een heuveltje is een slak zelfs sneller. Bij de Hacienda Grande zet Benedicio de bus aan de kant en gaan wij verplicht van het uitzicht genieten. Rick zakt op zijn hurken met een goed boek: daar heb je geen kind aan. Benedicio blijkt zeer inventief: bij een iets verderop gelegen huis haalt hij een stuk draad, buigt het op ingenieuze wijze tot een nieuwe gas-trek-kabel en jawel: als hij het pedaal intrapt, is er weer een lekker zoevend motorgeluid te horen. Na een tijdje blijkt dat het wel rijdt, maar nog niet optimaal.  Met een gezapig gangetje bereiken we wederom de grens. Daar zijn we deze keer snel klaar met de officiële registraties. We wimpelen de geldwisselaars af: we hebben tenslotte nog genoeg Guamalteekse briefjes.

De volgende stop is Quirigua, waar we een kleine Maya-site bezoeken en Benedicio er weer languit bij gaat liggen. Quiriguá is een armoedig plaatsje met zo'n 1500 inwoners. Van hieruit worden veel bananen over de hele wereld verzonden. De ruïnes -drie kilometer buiten de stad- liggen in een prachtig woud met Ceiba en Amate-bomen waarin vele vogels huizen. In het park, dat in de jaren 1930 nog temidden van echt oerwoud lag, bevindt zich de Plaza Ceremonial waarin en waaromheen de ruïnes van de heiligdommen staan. Deze ruïnes bestaan uit 3 groepen A, B, en C, en werden op een heuvel en aan de rivier de Motagua gebouwd. Quiriguá heeft geen grote piramides en er zijn weinig gebouwen bewaard gebleven, maar de monolitische monumenten (stèles, altaren en zoömorfen) behoren tot de mooiste beeldhouwwerken van de Maya's. De mooi bewerkte zuilen (estela’s) zijn tot 6 m hoog en de grootste tot nu toe ontdekte in de Mayawereld. De lokale vorst die het kappen van deze zuilen beval en de beeldhouwers betaalde, was Koning Achttien Konijn. Met gepast ceremonieel vertoon stelde hij zijn jonge beschermeling K'ak' Tiliw aan als vorst van Quiriguá. Deze probeerde in de stèles die van Copan te overtreffen, maar zijn beeldhouwers bereikten nooit dat hoge artistieke niveau. Slechts in hoogte werden de Copan-stenen overtroffen. Dertien jaar later nam deze knaap het echter tegen Achttien Konijn op: deze werd gevangen gezet en in Quiriguá geofferd.

Het is goed verblijven in hotel Casa Rosada

Als we van de site terugkomen, merken we dat de 'onder-de-bus excursie' resultaat heeft gehad: we kunnen met een behoorlijk normale snelheid verder richting Porto Barios. Dat blijkt een rommelige havenstad, waar we de boot ingaan op weg naar Livingston. Een leuke, vooral snelle tocht, maar jammer dat het zo heiig is.
 

Hotel Casa Rosada ligt vlak naast een wel heel fraaie buurman, maar daar zullen de prijzen ook wel naar zijn. Het is een hotel dat ver vooruit in het water steekt, gebouwd op palen, wat voor een heel groot contrast zorgt met ons eenvoudige onderkomen van cabins, met riet gedekt, die in een U-vorm rond een pleintje liggen. Maar dit heeft tenminste sfeer. Binnen wordt al snel duidelijk dat we vannacht de nodige bezoekers kunnen verwachten: boven elk bed hangt een muskietennet.
Vóór het eten drinken we nog wat: dat moeten we zelf op een lijst invullen en dan morgenochtend voor vertrek afrekenen. De lange tafel wordt voor onze groep gedekt, maar dan valt het licht uit. Overal vandaan komen kaarsen tevoorschijn en worden olielampen opgehangen. Het idyllische sfeertje is nu helemaal compleet. Niet voor zo heel lang, want bij het hoofdgerecht gaan de tl-lampen al weer aan. 's Avonds zitten we met de hele groep nog gezellig na en wisselen we onze eerste ervaringen met de geschiedenis van de Maya's uit. De duisternis valt hier heel snel en heftig in en morgen is er weer een drukke dag, dus we gaan ons netje redelijk op tijd uitproberen.